قلعه الموت یا دژ حسن صباح یکی از معروف ترین قلعه در استان قزوین و در نزدیکی روستان گازرخان در ارتفاعات رشته کوه البرز قرار گرفته است. این کوه از نرمه گردن (میان نرمه‌لات و گرمارود) شروع شده و به طرف مغرب ادامه پیدا کرده است. قلعه الموت بین مردم بومی به “قلعه حسن” معروف است و همینطور به آن “دژ حسن صباح” هم می گویند …
حسن صباح در قرن پنجم قمری این قلعه را به خاطر موقعیت استراتژیک آن به همراه عده ای از یارانش به عنوان پایگاه دفاعی خود در برابر خلفای عباسی برگزید و در مدت اقامت او در این قلعه ( و قلعه های دیگر)، بار ها و بارها حمله به این قلعه ناموفق بوده است .
البته در حال حاضر بنای قلعه در آن زمان توسط بازسازی قلعه های جدیدی که در زمان های به بعد بر روی آن ساخته شد در زیر خاک مدفون است. پیرامون دژ یا قلعه الموت از هر چهار سو پرتگاه است و تنها راه ورود به قلعه در انتهای ضلع شمال شرقی است که کوه هودکان با فاصله ای نسبتاً زیاد بر آن مشرف است. این قلعه یکی از جاذبه‌های گردشگری الموت محسوب میشود. طول قلعه حدود یک صد و بیست متر و عرض آن در نقاط مختلف بین ده تا سی و پنج متر متغیر است. دیوار شرقی قلعه بالا یا قلعه بزرگ که از سنگ و ملاط گچ ساخته شده است، کم‌تر از سایر قسمت‌ها آسیب دیده است.
این قلعه از شاهکارهای مهندسی بوده و موقعیت استراتژیک آن و نحوه طراحی و ساخت بناها و دیوار ها، آن را به یکی از غیر قابل نفوذترین قلعه ها تبدیل کرده است. از دیگر شاخصه های به جا مانده از قلعه وجود حوضچه ای در آن است که با تعبیه سیستم آبرسانی عجیت حتی اگر آب آن را کاملا خالی کنیم مجدداً از آب پر میشود. احتمال می‌دهند که این چاله با حوض جنوبی ارتباط داشته باشد. در پای این اتاق، دیوار شمالی قلعه به طول دوازده متر و پهنای یک متر قرار دارد که از سطح قلعه پایین تر واقع شده است و پرتگاه مخوفی دارد. در جانب جنوب غربی این قسمت قلعه، حوضی به طول هشت متر و عرض پنج متر در سنگ کنده‌اند که هنوز هم بر اثر بارندگی‌های زمستان و بهار پر از آب میشود. در کنج جنوب غربی این حوض، درخت تاک کهن سالی که هم‌چنان سبز و شاداب است، جلب توجه می‌کند. این قسمت از قلعه، به احتمال زیاد، همان محلی است که حسن صباح مدت سی و پنج سال در آن اقامت داشته و پیروان خود را رهبری می نموده است. این قلعه در قرن هفتم قمری در تاراج مغول ها ، به آتش کشیده شد و از آن زمان در دوره های مختلف به عنوان زندان مورد استفاده قرار گرفته است.
دریاچه زیبای اوان در نیمه شمالی الموت، در دامنه کوه خشچال، در فاصله ۷۵ کیلومتری قزوین و در میان چهار روستای اوان، وربن، زواردشت و زرآباد شهر قزوین قرار دارد. دریاچه اوان در مسیر دسترسی قلعه الموت و به فاصله تقریبی ۴۵ کیلومتری از قلعه قرار گرفته است.
