عجایب هفتگانه، به هفت اثر برتر معماری و مجسمه‌سازی دوران باستان اطلاق می‌شه. این هفت اثر ظاهراً اولین بار توسط یک فنیقیایی یونانی الاصل به نام انتیپاتر صیدایی در قرن دوم پیش از میلاد در یک کتاب ثبت شده، اگر چه این کار به افراد دیگری همچون فیلو اهل بیزانتیوم، استرابون، هرودوت و دیودور سیسیلی نیز نسبت داده شده. انتیپاتر در شعری در سال ۱۴۰ پیش از میلاد گفته که: «پیش از این به چشم خود دیده‌ام دیوار بابل پر عظمت را که گذرگاه ارابه هاست، و نیز مجسمه زئوس را بر کرانهٔ آلفوس،باغهای معلق و کولسوس آفتاب را، اُبهت اهرام سر به آسمان سائیده و آرامگاه بی کران ماسول را؛ امّا آن زمان که نظاره می‌کردم خانهٔ آرتمیس را بنا شده بر ابرها، نبوغ آن همه اعجاز در نظرم رنگ باخت و با خود اندیشیدم: پس از المپ، خورشید چیزی به این عظمت ندیده است، هرگز.»
نام عجایب هفتگانه جهان که به گوشم می رسه، ناخودآگاه تداعی مبهمی از مجله قدیمی دانشمند و کتاب های دانستنی در برابر چشمانم نقش می بنده و اگر بخوام نامشون رو ببرم، نهایتا چند تا از آن عجایب به خاطرم میان. شما چطور؟ از عجایب هفتگانه جهان چه چیزی در ذهن دارید؟
آرامگاه هالیکار ناسوس
هرودوت، نخستین تاریخ نگار یونانی در قرن چهارم پیش از میلاد، کسی بود که اولین لیست عجایب هفتگانه رو منتشر کرد. این لیست هفتگانه بر اساس کتاب راهنمای معروفی که مکان های دیدنی یونانی رو معرفی می کرده، ایجاد شد و تنها شامل سازه های اطراف ناحیه مدیترانه می شه. پس تعجبی نداره که با نگاه به این لیست هفت عددی، چیزی جز بناهای معروف منطقه یونان و روم باستانی نبینیم و خبری از سازه های باشکوه امپراتوری هخامنشی یا تمدن های کهن تر ایرانی نباشه.
آرامگاه هالیکارناسوس یکی از عجایب هفتگانه جهان می‌باشد که ویرانه های آن در شهر بودروم ترکیه واقع شده.
این آرامگاه میان سال‌های ۳۵۳ تا ۳۵۰ پیش از میلاد برای ماسول (به یونانی: Μαύσωλος) پادشاه کاریا و ساتراپ هخامنشیان ساخته شد. زمان ساخت آن در دورهٔ سلطهٔ اردشیر سوم بر منطقست و بانی آن همسر و خواهر ماسول، آرتمیس دومبود و پس از مرگ ماسول توسط معماران یونانی طراحی شد. محل ساخت آن هالیکارناسوس یا بودروم امروزی در ترکیه هست و خرابه‌های آن وجود داره. آرامگاه آرتمیس نیز در همین ساختمان است. بدلیل آوازهٔ این سازه، واژهٔ Mausoleum در دوران پسین از روی نام ماسول ساخته و به آرامگاه‌های کشوری در انگلیسی و سایر زبان‌های اروپایی اطلاق شد. توی فرانسوی بهش موزوله میگن.
ماسولوس و همسرش آرتمیس ۲۴ سال در شهر هالیکارناسوس و منطقه اطرافش فرمانروایی کردن. پس از فوت ماسولوس، آرتمیس که داغدار این فاجعه بود دستور داد تا بهترین معماران گرد هم بیان و زیباترین و باشکوه ترین مقبره در دنیا رو برای این فرمانروا بنا کنن.
آرامگاه هالیکارناسوس از مرمر و به ارتفاع ۴۵ متر ساخته شد که از هر چهار طرف نیز مزین به نقوش برجسته و مجسمه هایی چشمگیر بود. تزئین هر ضلع توسط یکی از مجسمه سازان مشهور یونانی آن زمان صورت گرفته بود. آرامگاه هالیکارناسوس که آخرین بازمانده از عجایب هفتگانه جهان باستان بود، در اثر زلزله های متعدد در طی قرن های ۱۲ و ۱۵ از بین رفت. هم اکنون بقایایی از این آرامگاه در شهر بودروم ترکیه موجوده.
آرامگاه هالیکارناسوس اصلی ترین سازه شهر هالیکارناسوس، به خاطر اندازه و جثه بزرگش نبود که به عنوان یکی از عجایب هفتگانه جهان باستان انتخاب شد، بلکه زیبایی، طراحی خاص و آراسته شدنش به تندیس های منحصر به فرد باعث تمایز و تفاوت آرامگاه شده بود. تندیس ها در بخش خارجی مقبره و در سطوح مختلفی مانند سقف و یا سکوها جایگذاری شده بودن و هر یک اشکال مختلفی داشتند. آدم ها، شیرها، اسب ها و دیگر حیوانات، هر کدام در ابعاد متفاوتی برای تزئین مقبره ماسولوس به کار رفته بودن.
برای ساخت مقبره، نقطه ای بر بالای تپه رو در نظر گرفتن که به هالیکارناسوس اشراف داشت و تمام مقبره در یک فضای سرپوشیده ساخته شد. در مرکز این فضای بسته، سطح سنگی صافی بود که مقبره بر روی آن قرار می گرفت. در هر دو سوی پلکانِ مقبره شیرهایی گذاشته شد که مسیر رو به بالای سطح سنگی و مقبره هدایت می کرد. مردم با بالا رفتن از پلکان و رسیدن به بخش های بالایی مقبره، با تعداد بسیاری از تندیس های ایزدان و ایزد بانوان رو به رو میشدن. در هر گوشه از مقبره جنگجویی سنگی و سواره بر اسب دیده میشد که از مقبره حفاظت می کرد.
درست در میانه سطح سنگی، سازه مکعبی مقبره قرار گرفته بود که از دو لایه درونی و بیرونی تشکیل شده بود. لایه درونی آن از آجر و بخش بیرونی آن نیز از مرمر بود که نمایی فوق العاده به کل ساختمان مقبره می بخشید.
دیواره های آن با نقش برجسته هایی از صحنه های جنگ پوشانده شده بود. صحنه های جنگی میان یونان و آمازون که جنگجویان آن خانم بودند و جنگی دیگر از اساطیر یونانی بر روی دیواره های مقبره به تصویر کشیده شده بود. بر بالای این بخش، سی و شش ستون باریک وجود داشت، به گونه ای که در هر ضلع مقبره ۱۰ ستون به چشم می خورد. در میانه هر دو ستون تندیسی قرار داشت و پشت هر ستون، بلوکی مستحکم از ستون ها حمایت کرده و وزن سقف رو تحمل می کرد. ردیف ستون های دور مقبره، یک سوم دیگر ارتفاع مقبره رو تشکیل می دادند.
